HİPOTİROİDİ HASTALARINDA İLAÇ TEDAVİSİNE RAĞMEN SEMPTOMLAR DÜZELMEYEBİLİR Mİ?
Levotiroksinle tedavi edilen hipotiroid hastalarının %12’sinde, normal TSH ve tiroid hormonu düzeylerine rağmen, semptomlar azalmamakta, bozulmuş psikolojik iyilik hali, depresyon ya da anksiyete görülmektedir . Bu sonuctan L-T4 etkinliğindeki kusur sorumlu olabileceği gibi başka faktorler de sorumluluk taşıyabilir.
Levotiroksin etkinliğini azaltan koşullar aşağıda sıralanmıştır;
- Emilim bozukluğu (Post jejunoileal bypass cerrahisi, kısa barsak sendromu, Coliak hastalığı).
- Emilimi azaltan ilaclar (kolestipol, hidroklorid, sukralfat, ferroz sulfat, besinler (soya fasulyesi formulu), aluminyum hidroksid, kolestiramin, Sodyum polistiren sulfonat.
- Atılımı hızlandıran ilaclar (Rifampin, karbamazepin,fenitoin)
- T4 ‘un T3 ‘e donuşumunu azaltan ilaclar (Amiaodaron ve selenyum eksikliği)
- Diğer ilaclar (Lovastatin ve sertralin).
L-T4 tek başına kullanıldığı bazı durumlarda bozulmuş algı, halsizlik, öğrenme zorluğu ve kilo vermede zorluk gibi şikayetler ortaya çıkabilmektedir.Bu yakınmalar, levotiroksinle tedavi edilen hastaların %30 kadarında ortaya cıkan artmış serbest T4 ve azalmış serbest T3 duzeyleriyle ilişkili olabilir. L-T4 monoterapisi alan hastalarda T4/T3 oranı genellikle yuksektir ve bu durumun tiroid hormon sinyaliyle genel sağlık uzerindeki etkileri pek bilinmemektedir .Gercekten de yapılan klinik calışmaların coğunda L-T4 ile tedavi edilen hipotiroidi hastalarının %5-10 kadarında normal serum TSH duzeylerinde rağmen hastalıkla ilişkili semptomların ısrarlı bicimde devam ettiği gösterilmiştir. Bu durumdan serum TSH’sının farklı doku duzeylerindeki tiroid hormon durumunu yansıtmayabileceği ongorulmektedir. L-T4 monoterapisi ile tedavi edilen hastaların %15 kadarında normal serum TSH ve gorece yuksek serbest T4 duzeylerine rağmen serum T3 duzeyi normal referans aralığının altındadır . Duşuk serum T3 duzeylerinin geçmeyen hipotirodi benzeri semptomlardaki rolu cok acık değildir. Pek cok dokuda tip2 2 deiyodinaz yolağı lokal T3 uretimine, (bazı dokularda%50’ye kadar cıkar) anlamlı katkı yapar . Bu durum T3 uretiminin T4 varlığıyla düzenlendiğini gosterir. Bu gozlemler duşuk serum T3 ve yüksek serum T4 duzeylerinin bağımsız olarak tiroid hormon sinyalini azalttığını ve hipotiroidizimin, L-T4 ve liotironin(L-T3) kombinasyon tedavisi yaklaşımlarının yapılması desteklemektedir. L-T4 ile tedavi edilen hastalara L-T3 eklenmesi serum T3 duzeyininormale getirmekte ve serum TSH duzeylerinin normalaralıkta kalmasını sağlamaktadır. Bazı çalışmalarda kombine t3+T4 vermenin sadece T4 vermeye üstünlüğü saptanmamıştır. L-T4 monoterapisiyle halsizlik gibi yakınmaları devam eden hastalarda D2 gen polimorfizmi olasılığı akla getirilmelidir. Klinisyenler bu tur hastalarda L-T3 eklemeyi akılda tutmalıdırlar.
